انتخاب استراتژیک تأمین کنندگان به کمک تحلیل عاملی تصحیح شده با رویکرد تحلیل پوششی داده ها

نویسندگان

• سیاوش حکمت ¹
• مقصود امیری ²

¹ کارشناس ارشد دانشکدۀ مهندسی صنایع و مکانیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران

² دانشیار دانشکدۀ مدیریت و حسابداری- دانشگاه علامه طباطبایی تهران، تهران، ایران (عهده دار مکاتبات)

چکیده

در حال حاضر لزوم تخصّصی­تر کردن کسب و کارها بر حسب اقتضای بازار و نیز گرایش مشتریان به کالاها و خدمات سفارشی­شده، سازمان­ها را ناگزیر از یافتن هم­پیمان­های استراتژیک و تشکیل زنجیره­های تأمین متّحد نموده است. در این شرایط انتخاب تأمین­کنندگان همسو با اهداف بلندمدّت و استراتژی­های سازمان نه تنها باعث افزایش کارایی می­شود، بلکه با اثربخش کردن فعّالیت­ها، در بهره­ورتر شدن سازمان­ها نیز مؤثّر واقع خواهد شد.
در این پژوهش موضوع انتخاب استراتژیک تأمین­کنندگان با لحاظ کردن وابستگی­های داخلی داده­ها مورد بحث واقع شده و ساختاری یکپارچه برای تعیین مناسب استراتژی­های کسب و کار و ترجمۀ آن­ها به شاخص­هایی کاربردی برای ارزیابی تأمین­کنندگان، ایجاد شده است. این ساختار در چارچوبی مبتنی بر تحلیل پوششی داده­ها، ترکیب روشی تنظیم­شده از تحلیل عاملی را با تکنیک­های تصمیم­گیری چندشاخصه برای ارزیابی گزینه­های تصمیم به کار می­گیرد، گزینه­هایی که به دلیل کم­تعداد بودن، مناسب ارزیابی با رویکردهای کلاسیک تحلیل پوششی داده­ها نیستند. ساختار مورد بحث در مطالعه‌ای کاربردی در صنایع غذایی ایران پیاده­سازی شده است و نتایج آن با استفاده از آزمون آماری ناپارامتری در مقایسه با مدلی گسترش­یافته از تحلیل پوششی داده­ها مورد اعتبارسنجی قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

• مدیریت زنجیرۀ تأمین
• مدیریت استراتژیک
• تحلیل پوششی داده¬ها
• تصمیم گیری چندشاخصه
• تحلیل عاملی
• تجزیه به مؤلّفه های اصلی

---